«فرهنگها و لغتنامهها» منتشر شد
تاریخ انتشار: ۱۲ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۱۲۸۲۹۵
کتاب «فرهنگها و لغتنامهها»؛ برگزیدهای از مقالات دانشنامۀ زبان و ادب فارسی بهسرپرستی استاد اسماعیل سعادت به کوشش سمّیه پهلوان منتشر شده است.
به گزارش ایران اکونومیست، مسعود جعفری جزی، مدیر گروه دانشنامه تحقیقات ادبی، در گفتوگو با روابط عمومی فرهنگستان زبان و ادب فارسی گفت: دانشنامه زبان و ادب فارسی کتاب ارزشمندی است که با مدیریّت و نظارت استاد اسماعیل سعادت در فرهنگستان زبان و ادب فارسی منتشر شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
او افزود: سایر جلدهای این مجموعه در سال ۱۳۹۸ منتشر شده و تأخیر چندساله موجب شد تا ۱۰ مدخل جدید نیز به این کتاب اضافه شود. کتاب فرهنگها و لغتنامهها کاملترین و مهمترین کتابی است که در زبان فارسی درباره فرهنگها و لغتنامهها منتشر شده است.
به گفته عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی، این کتاب دربرگیرنده ۶۰ مقاله در معرفی فرهنگهای فارسی به فارسی، عربی به فارسی، فارسی به عربی، فارسی به ترکی، ترکی به فارسی، کردی به فارسی و دو مقاله درباره فرهنگهای عربی به عربی و دو مقاله نیز در معرفی فرهنگ پهلوی و فرهنگ واژههای اوستا به پهلوی است.
او درباره قدیمیترین فرهنگی که از گذشته به امروز رسیده، گفت: قدیمیترین فرهنگی که در ایران تألیف شده است به دوره پیش از اسلام و دوران ساسانی باز میگردد که تنها برگههایی از این فرهنگ به دست ما رسیده است. پس از اسلام نیز پس از دورهای خاموشی، با رونق شعر فارسی و فرهنگنویسی در ایران روبهرو هستیم.
جعفری جزی ادامه داد: قدیمیترین فرهنگی که ذکر آن در منابع فارسی رفته است، فرهنگ کوچکی از قطران تبریزی شاعر قرن پنجم است. در این فرهنگ ۳۰۰ واژه دشواری که در دیوان شعرایی چون منیجک و دقیقی آمده است، شرح داده شده و اسدی نیز در لغت فُرس درباره آن نوشته است، اما امروزه این کتاب موجود نیست. البته فرهنگی به اسم قطران در کتابخانه مدرسه سپهسالار نگهداری میشود که دکتر علیاشرف صادقی آن را منتشر کرده است. لغت فُرس اسدی نیز از قدیمیترین فرهنگهایی است که به دست ما رسیده است.
مدیر گروه دانشنامه تحقیقات ادبی فرهنگستان زبان و ادب فارسی گفت: این فرهنگها در دورهای نوشته شدهاند که شعر خراسانی رواج داشته است و برای اینکه در سایر مناطق، گویش خراسانی غریب بوده است، قطران و اسدی درصدد این برآمدهاند تا با تألیف فرهنگ زمینه فهم شعر این دوره را در سایر مناطق فراهم کنند.
جعفری جزی افزود: فرهنگنویسی فارغ از پرداختن به مسائل زبانی و لغت، نشاندهنده پیشرفت و شکوفایی تمدن یک ملت به شمار میرود. اگر نگاه کنید در جوامع بدوی فرهنگ نداریم اما در سایر کشورها که تمدن و فرهنگ به شکوفایی رسیده با فرهنگهای متعددی روبهرو هستیم مثلاً در زبان انگلیسی فرهنگنویسی در اوج کمال است و در این فرهنگها حتی زمان شکلگیری و بهکارگیری یک واژه را هم میتوانید ببینید.
او درباره تلاشهای متعددی که در زمینه فرهنگنویسی در ایران انجام شده، گفت: در دوره صفوی در هند و عثمانی کوششهای بسیاری برای فرهنگنویسی فارسی صورت گرفته است اما در عصر جدید در ایران دهخدا سرآمد تمام فرهنگنویسها است و پس از او میتوان به محمد معین و حسن انوری اشاره کرد. در دهه هشتاد شمسی نیز زیر نظر استاد علیاشرف صادقی بنیان فرهنگ جامع زبان فارسی در فرهنگستان زبان و ادب فارسی گذاشته شده است. تاکنون سه جلد این فرهنگ تألیف و منتشر شده و پیشبینی شده است این فرهنگ بیش از ۳۰ مجلد باشد که بیشک و بدون اغراق جامعترین فرهنگ زبان فارسی خواهد بود چون اطلاعات سایر فرهنگها را نیز دربر میگیرد.
او درباره اهمیت فرهنگها و لغتنامهها گفت: هر کسی که درباره فرهنگ و لغت تحقیق میکند، به این کتاب نیاز خواهد داشت. مدخلهایی که در این فرهنگ نوشته شده است به فراخور نیازی که نویسنده احساس کرده مفصلتر و یا کوتاه نوشته شدهاند.
در این کتاب مدخلهای مرتبط با فرهنگها به ترتیب حروف الفبا آورده شده و در ابتدای کتاب پس از نگاهی اجمالی به مجموعه، مقاله علیاشرف صادقی، عضو پیوسته و مدیر گروه فرهنگنویسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، در باب سیر تحول فرهنگنویسی در ایران آمده است. لغتنامه دهخدا، فرهنگ فارسی معین، برهان قاطع، لغت فرس، لسان العرب و… از جمله فرهنگهایی است که در این کتاب معرفی شده است.
کتاب «فرهنگها و لغتنامهها» در ۶۱۴ صفحه با شمارگان ۵۰۰ نسخه و قیمت ۴۶۰ هزار تومان در انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی منتشر شده است.
منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: فرهنگها و لغتنامهها
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: فرهنگ ها و لغت نامه ها فرهنگستان زبان و ادب فارسی فرهنگ ها و لغت نامه ها قدیمی ترین فرهنگ فرهنگ نویسی منتشر شده
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۱۲۸۲۹۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پوست موز زیر پای بیبیسی
در طول کمتر از دو سال گذشته رسانههای فارسیزبان ضدایران و حتی غربی، بارها و بارها در گفتوگو با افراد مختلف، گزارشهایی درباره نحوه درگذشت نیکا شاکرمی ۱۶ساله منتشر کردهاند؛ گزارشهایی که در بسیاری از مواقع، حتی با روایتهای مخدوش مادر و خاله نیکا شاکرمی نیز تناقضهای جدی داشته است.
به گزارش ایسنا، فرهیختگان نوشت: سرویس جهانی بیبیسی روز دوشنبه ۲۹ آوریل (۱۰ اردیبهشت ماه) با تکیه بر اسنادی که به تعبیر این رسانه «بسیار محرمانه» خوانده شده، گزارشی از نحوه درگذشت نیکا شاکرمی منتشر کرد. نیکا شاکرمی نوجوان ۱۶سالهای بود که رسانههای فارسیزبان ضدایران، در نخستین روزهای ناآرامیهای سال ۱۴۰۱، از او به عنوان یکی از کشتهشدگان اعتراضات در تهران نام بردند. مقامات قضایی و امنیتی با استناد به محل درگذشت این فرد و همچنین گزارش پزشک قانونی، ضمن رد اظهارات رسانههای ضدایران، «سقوط از ساختمان» را علت مرگ شاکرمی معرفی کردند. با این وجود اما چند تصویر از حضور شاکرمی در اعتراضات و ویژگیهای شخصیتی مادر و خاله شاکرمی، فضای مناسبی را در اختیار شبکههای ضد ایران برای دمیدن بر آتش اعتراضات در ایران با هدف سرنگونی حکومت داده بود.
دوشنبه دهم اردیبهشت، سرویس جهانی بیبیسی، روایت جدیدی از درگذشت نیکا شاکرمی منتشر کرد که با وجود تلاشهای فراوان، رد این تناقضات در آن بسیار مشهود است. برخلاف دفعات قبل، این بار یک رسانه بینالمللی و آن هم با استناد به اسنادی که آنها را «بسیار محرمانه» میخواند، به ماجرا ورود کرده است. این موضوع به اندازهای عجیب بود که دویچهوله فارسی درباره آن نوشته «این اولینبار است که یک رسانه بینالمللی با استناد به سندی محرمانه چنین گزارشی را منتشر میکند.» بیبیسی ادعا کرده این گزارش «بخشی از یک پرونده ۳۲۲صفحهای» درباره معترضان بوده است. این رسانه هرچند مدعی محرمانه بودن این سند است اما در گزارشش به «تناقضهای موجود در اسناد» نیز اشاره کرده. به عنوان نمونه، بیبیسی اذعان داشته در سندی که تحقیقاتش روی آن «متمرکز» شده، «حاوی چند تناقض» بوده است. بیبیسی نوشته: «به عنوان مثال، نیروی انتظامی «ناجا» که در این گزارش نقل شده، در آن زمان به «فراجا» معروف» بوده است.
در حالت معمولی نهتنها یک رسانه بینالمللی که حتی رسانههای محلی نیز حاضر به انتشار سندی با چنین اشتباه فاحشی نخواهند شد. آنطور که سرویس جهانی بیبیسی اذعان داشته، این تنها یکی از تناقضات این سند بوده است اما بیبیسی برای توجیه انتشار این گزارش، مدعی شده مفاد اسناد را با فردی که بیبیسی آن را «افسر اطلاعاتی سابق ایران که به آرشیو سپاه پاسداران دسترسی داشته» معرفی کرده، به اشتراک گذاشته و این فرد صحت گزارش را تایید کرده است!
انتشار این گزارش با چنین اسنادی حتی باعث شده برخی رسانههای فارسیزبان ضدایران که چندان نیز حرفهای نیستند، با محتوای بیبیسی فاصله خود را حفظ کنند. دویچهوله فارسی پس از انتشار بخشی از این گزارش نوشت «به طور مستقل امکان راستیآزمایی این گزارش را ندارد.»
چنین خطای فاحشی آن هم از رسانهای به قدمت سرویس جهانی بیبیسی، از دو حالت خارج نیست؛ یا این پروژه دستپخت سرویسهای امنیتی غربی است و یا اینکه باید این گزارش پوست موز یک گروه نفوذی باشد که زیر پای بیبیسی انداخته شده است. نباید فراموش کرد اسفند سال گذشته یک گروه هکری که مدعی هک سامانههای مربوط به قوه قضائیه بود، اسنادی را منتشر و ادعا کرد که دو سند آن مکاتبه در طبقهبندی «سری» وزارت اطلاعات با دادستان عمومی و انقلاب تهران برای خروج برخی کارمندان دو شبکه معاند تلویزیونی «ایران اینترنشنال» و «بیبیسی فارسی» از فهرست کارکنان ممنوعالمعامله این دو شبکه ضدایرانی است. شبکهای که چنین اطلاعات مخدوش و متناقضی را در اختیار بیبیسی قرار داده، بلافاصله در شبکههای اجتماعی دست به کار شد و با استفاده از لشکر سایبریاش، به صورت پرحجم سعی در بازنشر گسترده این گزارش کرد.
انتهای پیام